Rusçada Çoğul İsimler (Множественное число)

Rusçada Çoğul İsimler Nedir?

Rusçada bir ismin birden fazla varlığı ya da kişiyi ifade etmesi için çoğul yapılması gerekir.Türkçede "-ler, -lar" eklerini nasıl kullanıyorsak, Rusçada da isimlerin son harfine göre çeşitli ekler getirilerek çoğul yapılır.Ancak burada dikkat edilmesi gereken temel şey: Rusçada isimlerin cinsine göre çoğul eki değişebilir.

Şimdi tek tek cinslere göre inceleyelim.

Eril Cins Çoğulu (Мужской род)

Eril cins isimler çoğul yapılırken genellikle -ы veya -и ekleri alır.

İsim sessiz harfle bitiyorsa genelde "-ы", ancak son harf yumuşaksa veya özel sesler varsa "-и" gelir.

Bazı özel durumlar:

Son harfi г, к, х, ж, ч, ш, щ olan kelimeler, yumuşama kuralına göre -и alır.

Son harfi й ya da ь (yumuşak işaret) ile biten kelimeler, "-и" ile çoğullaşır, son harf düşer.

Örnekler:

Tekil	Çoğul	Türkçesi
стол	столы	masa → masalar
город	города	şehir → şehirler
учитель	учителя	öğretmen → öğretmenler
музей	музеи	müze → müzeler
карандаш	карандаши	kurşun kalem → kalemler
врач	врачи	doktor → doktorlar

Cümle Örnekleri:

• Это новый стол. → Bu yeni bir masa.

• Эти столы красивые. → Bu masalar güzel.

Dişi Cins Çoğulu (Женский род)

Dişi isimler çoğul yapılırken genellikle -ы veya -и ekleri alır.Ancak son harf genellikle düşer ve yerine ek gelir.

Detaylı Kural:

Sonu -а ile biten kelimelerde → -а düşer, -ы gelir. Ama eğer önceki harf yumuşaksa ya da özel harf varsa → -и gelir.

Sonu -я ile biten kelimelerde → -я düşer, yerine -и gelir.

Sonu -ь (yumuşak işaret) ile biten dişi isimler → -и alır, ь düşer.

Örnekler:

Tekil	Çoğul	Türkçesi
книга	книги	kitap → kitaplar
мама	мамы	anne → anneler
неделя	недели	hafta → haftalar
тетрадь	тетради	defter → defterler
семья	семьи	aile → aileler

Cümle Örnekleri:

• Это моя книга. → Bu benim kitabım.

• Эти книги интересные. → Bu kitaplar ilginç.

Nötr Cins Çoğulu (Средний род)

Nötr cins isimler genelde -о, -е, -ё harfleriyle biter.

Çoğul yapılırken bu son harf düşer, yerine çoğunlukla -а veya -я gelir.

• -о ile bitenler: → -а alır

• -е / -ё ile bitenler: → -я alır

• Vurguya dikkat! Ses değişimi olabilir.

Örnekler:

Tekil	Çoğul	Türkçesi
окно	окна	pencere → pencereler
море	моря	deniz → denizler
здание	здания	bina → binalar
яблоко	яблоки	elma → elmalar
письмо	письма	mektup → mektuplar

Cümle Örnekleri:

• Это новое здание. → Bu yeni bir bina.

• Эти здания очень старые. → Bu binalar çok eski.

Kuralsız (Düzensiz) Çoğullar (Неправильные формы)

Bazı isimlerin çoğul hali hiçbir kurala uymaz. Bu kelimeler istisnadır ve ezberlenmesi gerekir.

Kuralsız İsim Örnekleri:

Tekil	Çoğul	Türkçesi
человек	люди	insan → insanlar
ребёнок	дети	çocuk → çocuklar
друг	друзья	arkadaş → arkadaşlar
сын	сыновья	oğul → oğullar
муж	мужья	koca → kocalar

Bu tür kelimelerde hem kök değişir hem ek. Bu yüzden ayrı çalışılması gerekir.

Cümle Örnekleri:

• Он хороший человек. → O iyi bir insan.

• Все люди знают это. → Tüm insanlar bunu bilir.

• У меня есть друг. → Bir arkadaşım var.

• У меня много друзей. → Birçok arkadaşım var.

Genel Hatırlatma ve Öğrenme Yöntemi

• Çoğul yaparken ilk iş ismin cinsini tanımak olmalı.

• Ardından hangi harfle bittiğine bakılarak uygun ek seçilir.

• Kuralsız çoğulları ayrı bir listeyle ezberlemek gerekir.

• Günlük konuşma pratikleri ve örnek cümleler yazmak bu konuda çok faydalı olur.