Rusçada Sıfatlar (Имя прилагательное)

Rusçada sıfatlar, bir ismin özelliğini belirtmek için kullanılır. Tıpkı Türkçedeki “nasıl?” sorusuna cevap verirler. Ancak Rusça’da sıfatlar yalnızca anlam taşımakla kalmaz, aynı zamanda gramatik uyum da sağlamak zorundadır.

Bu uyum 4 temel unsurla ilgilidir:

• Cinsiyet (Eril – Dişi – Nötr)

• Sayı (Tekil – Çoğul)

• Hal (Yalın – -e hali – -de hali vs.)

• Sıfatın niteliği (yumuşak/sert harfle bitip bitmediği)

Rusçada Sıfat Çekimleri

Cinsiyet / Sayı	Sıfat Sonu	Örnek İfade	Türkçesi
Eril	-ый / -ий / -ой	хороший мальчик	iyi çocuk
Dişi	-ая / -яя	хорошая девочка	iyi kız
Nötr	-ое / -ее	хорошее окно	iyi pencere
Çoğul	-ые / -ие	хорошие книги	iyi kitaplar

• Eril olması durumunda: -ый, -ий, -ой ile biter.

  Пример: хороший мальчик (iyi çocuk)

  
  

• Dişi olması durumunda: -ая, -яя ile biter.

  Пример: хорошая девочка (iyi kız)

• Nötr olması durumunda: -ое, -ее ile biter.

  Пример: хорошее окно (iyi pencere)

  
  

• Çoğul olması durumunda: -ые, -ие ile biter.

  Пример: хорошие книги (iyi kitaplar)

YALIN HALDE SIFATLAR

Aşağıdaki tablo, en sık kullanılan bazı sıfatların cinsiyete ve çoğula göre çekimlerini içerir.

Türkçesi	Zarf Hâli	Eril	Dişi	Nötr	Çoğul
İyi	хорошо	хороший	хорошая	хорошее	хорошие
Kötü	плохо	плохой	плохая	плохое	плохие
Büyük	больше	большой	большая	большое	большие
Genç	молодо	молодой	молодая	молодое	молодые
Güzel	красиво	красивый	красивая	красивое	красивые
Pahalı	дорого	дорогой	дорогая	дорогое	дорогие
Soğuk	холодно	холодный	холодная	холодное	холодные
Hoş	приятно	приятный	приятная	приятное	приятные

Sıfatlar neden farklı şekillerde çekiliyorlar?

Rusça’da isimle sıfat arasında tam uyum gerekir. Bu uyum:

• Sıfatın ismin cinsiyeti ve sayısına göre değişmesini gerektirir.

• Tıpkı bir matematik eşitliği gibi:

  Eğer isim erilse → sıfat eril olmalı

  Eğer isim çoğulsa → sıfat da çoğul olmalı

Sıfatlarla Cümle Kurarken Dikkat Edilecek Noktalar

• Sıfat her zaman isimle birlikte gelir ve onunla tam uyum sağlar.

• Cümlenin anlamına uygun isim seçmek önemlidir. Örneğin "keskin" sıfatı, kesici bir nesneyle kullanılır (bıçak, iğne gibi).

• Cümleler genellikle “Sıfat + İsim” şeklinde kurulur.

  Örn: “опасная дорога” – tehlikeli yol.

Şunu Unutma:

Sıfatlar, isimlerle birlikte yaşar ve onların özelliklerine (cinsiyet, sayı, hal) uymak zorundadır.

Keskinlik, tehlike, temizlik gibi anlamlar sıfatın kökünde yer alır; ama sonu (yani çekimi) bağlı olduğu ismin türüne göre değişir.

Keskin — острый

Kullanım alanı: Delici, kesici şeyler

острый нож (keskin bıçak) – "bıçak" eril

острая игла (keskin iğne) – "iğne" dişil

острое лезвие (keskin jilet) – "lezviye" nötr

острые предметы (keskin nesneler) – "nesneler" çoğul

Neden bu isimler? Çünkü keskinlik fiziksel bir özelliktir; bıçak, iğne gibi aletlerde bulunur.

Tehlikeli — опасный

Kullanım alanı: Riskli yer, durum veya olaylar

опасный путь (tehlikeli yol)

опасная ситуация (tehlikeli durum)

опасное место (tehlikeli yer)

опасные игры (tehlikeli oyunlar)

Neden bu isimler? Tehlike taşıyan şeyler: yol, durum, yer ya da oyun.

Aç — голодный

Kullanım alanı: Açlık hisseden canlılar

голодный человек (aç adam)

голодная женщина (aç kadın)

голодное животное (aç hayvan)

голодные дети (aç çocuklar)

Neden bu isimler? Açlık bir duygu olduğundan canlılara ait olur.

Temiz/Düzenli — опрятный

Kullanım alanı: Bakımlı insanlar, düzgün yerler

опрятный студент (düzenli öğrenci)

опрятная девушка (düzenli kız)

опрятное помещение (düzenli oda)

опрятные люди (düzenli insanlar)

Neden bu isimler? Kişisel temizlik veya düzenle ilgili kavramlardır.

Eğitimli — образованный

Kullanım alanı: Bilgili, eğitim görmüş kişiler

образованный мужчина (eğitimli adam)

образованная женщина (eğitimli kadın)

образованное существо (eğitimli varlık)

образованные студенты (eğitimli öğrenciler)

Neden bu isimler? Eğitim, bilinçli varlıklarla ilgilidir.

Zarif/Çekici — обаятельный

Kullanım alanı: Sempatik, etkileyici kişiler/yüzler

обаятельный человек (zarif kişi)

обаятельная дама (zarif hanım)

обаятельное лицо (zarif yüz)

обаятельные люди (zarif insanlar)

Açık (alan/nesne) — открытый

Kullanım alanı: Kapalı olmayan şeyler

открытый балкон (açık balkon)

открытая дверь (açık kapı)

открытое окно (açık pencere)

открытые места (açık yerler)

Organik — органический

Kullanım alanı: Doğal, katkısız ürünler

органический продукт (organik ürün)

органическая еда (organik yemek)

органическое молоко (organik süt)

органические товары (organik ürünler)

Özel / Olağanüstü — особенный

Kullanım alanı: Sıradışı, önemli şeyler

особенный случай (özel durum)

особенная причина (özel sebep)

особенное мнение (özel görüş)

особенные люди (özel insanlar)

Ters / Karşıt — обратный

Kullanım alanı: Zıt yön, zıt etki

обратный путь (ters yön)

обратная реакция (karşı tepki)

обратное движение (ters hareket)

обратные связи (karşıt ilişkiler)

Her şey zamanla oturacak. Sabırlı olun, küçük adımlarla ilerleyin. Zamanla daha kolay ve doğal gelecek. Moraliniz bozulmasın, çünkü emekleriniz karşılığını mutlaka verecek!

← Çoğul İsimler

Ülke İsimlerinden Türetilen Sıfatlar →